گاو (به فارسی میانه: کاو) (به انگلیسی: Cow) پستانداری است سُم‌دار، نشخوارکننده و تهی‌شاخ از راسته زوج‌سُمان، از خانواده گاوسانان . خانوادهٔ گاوسانان در برگیرندهٔ یک سری سرده می‌باشد که سردهٔ Bos همهٔ گاوها و گاومیشها را در بر می گیرد .[۳]

جد گاوهای اهلی امروزی حیوانی منقرض‌شده به نام نیاگاو (Bos primigenius) است . اولی حیوانی که به سرده بوس وابسته بود در بیش از دو میلیون سال پیش در آسیا دیده شد . نیاگاو در حدود دویست و پنجاه هزار سال پیش به اروپا رسید .
در آروارهٔ فوقانی گاو دندان‌های گذشته و نیش وجود ندارند و صرفا دندان‌های آسیاب وجود دارا‌هستند و برعکس دندانهای پیشین و نیش در فک تحتانی موجودند . دندان‌های نیش گاوها همانند ثنایا گردیده و بطور کلی بشکل یک سطر منظم هشت تایی در جلوی فک قرار داراست . در هر دست و پای گاو یک زوج سم وجود داراست .[۴][پیوند
مرده]

ماشین آلات تولید خوراک دام
ساخت
مثل
۹ نگارهٔ پیوسته (از چپ به راست) که مراحل وضع حمل طبیعی یک گاو ماده و تولد گوساله‌اش را نشان میدهد .
میانگین بازه زمانی دوران بارداری گاوها ۲۸۶ روز است .
گاو حیوانی است سوای تغییرات فصلی ایجاد مثلی، یعنی در کل سال توانا به انجام زاد و ولد می باشد . ارتفاع حاملگی این حیوان نه ماه بوده و غالباً تک‌قلوزا می‌باشد، درصورتی که چه دوقلوزائی و چندقلوزائی هم گاه چشم میشود . احتمال دوقلوزائی در گاو یک تا دو درصد هست .[۵] گوساله ماده پس از وصال به سن بلوغ جنسی که از آبادی ماهگی به آن‌گاه هست به‌طور میانگین هر ۲۱ روز یکبار فحل می‌آید و فراهم پذیرش دام نر میگردد .

نژادها
نژادهای گاو فراوان فراوان هستند . بستگی به جور استفاده‌ای که از گاو میگردد نژادهای گاو به نژادهای گوشتی، شیری و دو منظوره تقسیم میشود .

نژادهای
شیری شامل: ایرشایر، جرسی، گرنزی، یا این که براون سوئیس، فریژن (فریژن هلندی، هولشتین فریژن، فریژن انگلیسی و فریژن سفید و قرمز) و کری نژادهای گوشتی پر اسم و رسم دربرگیرنده گالووای، آبردین آنگوس، هرفورد، شورت هورن، شاروله، لیموزین، سمینتال، براهمن، سانتاگتروس و برانگوس است .
نژادهای دارای شهرت گاوهای ایرانی عبارت‌اند از: گاو سرابی، گاو سیستانی، گاوگلپایگانی و گاو دشتیاری[پانویس ۱] و نژادهای جنگلی یا این که ساحلی یا که منحصر به فرد نواحی گیلان و مازندران و گرگان و است، نژاد کوهستان که گاوهای سراب و اردبیل و دیگر نواحی آذربایجان از آن نژادند .

اهلی
شدن گاو نزدیک به ۶۰۰۰ سال پیش از تولد مسیح با تغییر و تحول زندگی آدم از شکارگری به کشاورزی و بدنبال گسترش مزارع، گاوهای وحشی به این کشتزارها هجوم می‌آوردند که به تدریج انسان توانست چندین از این حیوان را به اسارت درآورده و اهلی کند . گاو پس از سگ و گوسفند و بز و گربه اهلی شد . مقدمه از گوشت گاو استفاده میشد اما سرنوشت بشر توانست چگونگی دوشش شیر گاو را فرا بگیرد . باستان‌شناسان معتقدند: اهلی شدن گاو در آسیا و خاورمیانه دربین ۴۵۰۰ تا ۶۰۰۰ سال پیش از به دنیا آمدن مسیح انجام شده‌است .[پانویس
۲]
استفاده‌ها

یک
گاو در یک حوزه‌ حاشیه‌ای اهواز جانوری دوچندان مفید میباشد و از شیر و گوشت و پوست و نیروی بدنی آن استفاده می گردد . از گاو نر جهت تخم‌کشی، شخم و بارکشی نیز استعمال می شود .

احتمالاً یک عدد از هدف‌های حساس اهلی کردن گاو بارکشی بوده‌است . از نیروی فیل، شتر و اسب، بعد از گاو استفاده شد .[پانویس
۳]
جمعیت
جمعیت گاوهای جهان در حدود یک میلیارد مرکز میباشد که در حدود نصف آنها یعنی پانصد میلیون راءس از نژاد هلشتاین و مابقی از سایر نژادها هستند . هند بیشترین تعداد گاو در جهان را در اختیار دارااست و حدود ۲۸۲٬۰۰۰٬۰۰۰ راس برابر با ۲۸٬۲۰٪ از کل جمعیت گاوهای عالم در این مرز و بوم معاش می‌نمایند . در پی آن برزیل: ۱۸۸٬۰۰۰٬۰۰۰، ۱۸٫۸۰٪؛ چین: ۱۴۰٬۰۰۰٬۰۰۰، ۱۴٪؛ آمریکا: ۱۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰، ۱۰٪؛ اتحادیه اروپا: ۸۸٬۰۰۰٬۰۰۰، ۸٫۸۰٪؛ آرژانتین: ۵۲٬۰۰۰٬۰۰۰، ۵٫۲٪؛ استرالیا: ۳۰٬۰۰۰٬۰۰۰، ۳٪؛ آفریقای جنوبی: ۱۵٬۰۰۰٬۰۰۰، ۱٫۵٪؛ کانادا: ۱۵٬۰۰۰٬۰۰۰، ۱٫۵٪؛ جمهوری اسلامی ایران: ۹٬۰۰۰٬۰۰۰، ۰٫۹٪؛ و دیگر کشورها: ۸۴٬۰۰۰٬۰۰۰، ۸٬۴٪ .